خروج صغیر از حجر

موضوعی كه در این مجموعه تلاش به بررسی اجمالی آن شده است خروج صغیر از حجر است این كه چه زمانی صغیر از حجر خارج می‌شود و خود واجد اهلیت برای انجام امور خود می‌باشد موضوع مورد بحث این مجموعه است. می‌دانیم كه حجر حالتی است كه در آن شخص توانایی انجام و اجرای حقوق خود را ندارد (اهلیت استیفاء) ولی راجع به اهلیت تمتع باید گفت همه‌ی اشخاص از آن بهره مند هستند. ماده 956 اهلیت برای دارا بودن حقوق بازنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام می‌شود. همچنین ماده 958 در این رابطه مقرر می‌دارد: «حمل از حقوق مدنی متمتع می‌گردد، مشروط بر اینكه زنده متولد شود». حتی مجنون و حمل (مشروط بر اینكه زنده متولد شود 957) پس آنچه مهم است. وجود یا فقدان اهلیت استیفاء است كه سبب می‌شود شخص را از انجام امور باز دارد یا به او اجازه‌ی انجام اموری را دهد. می‌دانیم كه محجورین بر سه قسم هستند صغیر، مجنون، سفیه در این مجموعه تنها بحث بر سر یكی از محجورین می‌باشد و آن هم صغیر است. صغیر هم خود بر 2 قسم است: ممیز و غیر ممیز. راجع به صغیر غیر ممیز باید گفت، از آنجا كه عقود و معاملات به قصد انشاء محقق می‌گردد. (ماده 191) صغیر غیر ممیز فاقد چنین قصدی است.در نتیجه معاملاتش باطل است. چه معاملات صرفاً نافع و چه صرفاً مضرر و چه محتمل وی راجع به صغیر ممیز و معاملات او جای تأمل دارد و باید مورد بررسی قرار گیرد. اینكه صغیر ممیز در چه زمانی از حجر خارج می‌شود و اهلیت انجام امور خود را دارد موضوع بحث این مجموعه می‌باشد كه نویسنده تمام هم و غم خود را معطوف به پاسخگویی به آن نموده است.

فهرست تفصیلی عناوین :

مقدمه                                    

فصل اول :                                 

حجر و انواع آن                 1

مبحث اول :

1. تعریف اهلیت و انواع آن        3

1-1- اهلیت تمتع                  4

2-1- اهلیت استیفاء               6

مبحث دوم :

1- تعریف حجر و انواع آن          10

2- اسباب و علل حجر               11

3- استدلال بر حل تعارض مواد 212 و 213 12

مبحث سوم :

1- صغیر و حدود حجر آن            18

      2-بلوغ و علائم آن          19

فصل دوم :

خروج صغیر از حجر و آثار مترتب بر آن

مبحث اول :

پایان حجر صغیر و آثار مترتب بر زوال حجر صغیر    23

قسمت اول : اثر عام زوال مجد   23

قسمت دوم : اثر خاص زوال حجر   27

مبحث دوم :

1- تحول شرایط لازم از نظر فقه اسلام 29

2- تحول شرایط لازم از نظر حقوق موضوعه 35

مبحث سوم :

بررسی و نقد ماده 1210             39

رای استفتائات                     42

رای و حد رویه                     44

نتیجه                                    50

منابع                                    53